محمدتقی جعفری در سال ۱۳۰۲ در تبریز به دنیا آمد. وی تحصیلات حوزوی خود را در شهرهای تبریز، تهران، قم، نجف اشرف و مشهد تا مدارج عالی دنبال کرد. استاد جعفری در سال ۱۳۳۵ در تهران ساکن شدند و تا پایان عمر (۱۳۷۷) بی‌وقفه به فعالیت‌های علمی و پژوهشی، سخنرانی در سمینارها و دانشگاه‌های مختلف جهان، تالیف کتاب و تدریس دروس مختلف پرداختند.
از علامه جعفری آثار متعددی در زمینه معارف اسلامی، فلسفه و … بجا مانده است. از بین این‌ها میتوان به دو مجموعه‌ی ماندگار اشاره کرد. اولی «ترجمه و تفسیر نهج‌البلاغه» (۱۱ جلد در ویراست جدید) که در طی ۲۰ سال به نگارش درآمده و شامل تفسیر ۱۸۵ خطبه از خطبه‌های حضرت امیر (ع) می‌باشد. دومی «تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی» (۱۵ جلد) که منحصر به عرفان مولوی نیست و بسیاری از مباحث آکادمیک مانند روان‌شناختی غربی و سیر اندیشه اجتماعی غرب در آن تجزیه و تحلیل شده است.
